Kognitif (Bilişsel) Davranış Terapisi Nedir?

Genel olarak psikoterapi  psikolojik sorun ve rahatsızlıklarda, yaşanan sorunları sözel etkileşim yoluyla çözme işlemidir. Kognitif terapi  ciddi bir bilimsel altyapısı olan, etkinliği 400’den fazla araştırmayla kanıtlanmış bir psikoterapi türüdür. Kognitif terapi öncelikle bireyin güncel sorunlarına odaklanan, çözüme yönelik, zaman  sınırlı, kanıta dayalı bir  psikolojik tedavi yöntemidir. Kognitif terapide birey bir yandan sorunlarını çözerken aynı  zamanda yaşamı boyunca kullanabileceği bilgi ve becerileri de öğrenir. Bu becerilerden bazıları , düşünce çarpıtmalarını değiştirmek, yeni  inanç, düşünce sistemleri geliştirmek, işlevsel yeni davranışlar kazanmak, kişiler arası ilişkileri geliştiren yeni becerileri kazanmak olarak sayılabilir. Özetle terapide danışanların düşünce, duygu ve davranış biçimlerinde istedikleri değişimi sağlamalarına yardımcı olur. 

Kognitif Davranış Terapisi Ne değildir?

Kognitif Terapi Psikoterapistin danışana uyguladığı, bir şey değildir, danışanla psikoterapistin beraberce işbirliği içinde yürüttüğü bir süreçtir. Terapide hem terapist hem de danışan oldukça aktiftir.

Kognitif terapi pozitif düşünme değildir. Kognitif terapide bireyler daha gerçekçi, işlevsel, bütünsel düşünmeyi  öğrenir. 

Kognitif terapinin amacı kısa vadeli rahatlama ve ya varolan semptomların azalması değil, kişinin yaşadığı sıkıntıların çözümünün yanında bireyin yaşam boyu kullanacağı bilgi, beceri ve başa çıkma yöntemlerini öğrenmesidir.

Kognitif Davranış Terapisinin  Bilimsel Altyapısı

Kognitif Terapinin temelleri  kognitif ve davranışçı modellere dayanır. Kognitif  modele göre duygularımızı belirleyen şey olaylar, durumlar değil  düşünce biçimlerimizdir. Yani olaylara bakış açımız nasıl hissedeceğimizi  tayin eder.  

Örneğin bir çekilişten tatil kazana biri “harika, bedava bir tatil kazandım, sonunda şehirden uzaklaşabileceğim” diye düşünürse kendini mutlu ve keyifli hissederken, başka bir kişi “ çok uzak, ya yollarda başıma bir şey gelirse” diye düşünürse kendini kaygılı ve mutsuz hissedecektir. Bu örnekten de görüleceği gibi nasıl hissedeceğimizi belirleyen şey o olaylara yüklediğimiz anlamlardır.

Kognitif modele göre bireyin düşünme biçiminin ve inançlarının oluşmasında erken dönem çocukluk yaşantıları önemli bir yere sahiptir. Aile, okul yaşantısı, akran ilişkileri gibi pek çok etmen kişiliğimizin temel parçası olan inanç sistemlerimizin oluşmasına katkıda bulunur. Günlük yaşamda yaşadığımız sıkıntılar, psikolojik sorunlar kişilik yapımızdaki inançlara etki ederek açık ve doğru düşünmemize engel olabilir. Kognitif terapi yapılan yüzlerce bilimsel  araştırmanın da ispatladığı gibi kişinin düşünce biçimlerini yeniden yapılandırarak, davranış biçimlerini değiştirerek yaşadığı sorunların, sıkıntıların çözümüne yardımcı olur.

KOGNİTİF DAVRANIŞ TERAPSİNİN YAPILAN ARAŞTIRMALARLA ETKİNLİĞİNİN İSPATLANDIĞI SORUN ALANLAR